Terug
Gepubliceerd op 27/05/2025

Besluit  Gemeenteraad

ma 26/05/2025 - 20:00

Kerkenbeleidsplan Merchtem

Aanwezig: Nathalie Hellinckx, Voorzitter gemeenteraad
Maarten Mast, Burgemeester
Julie Asselman, David De Valck, Dirk Blomme, Steven Elpers, Reinhoud De Bosscher, Schepenen
Joris Verspecht, Lien Casier, Toon Luypaert, Toon Dours, Jean De Block, Stefaan Van Den Eynde, Lieven Stassijns, Luc Robberechts, Luc Vrijders, Michiel De Potter, Marieke Vrydag, Simon Graind'Orge, Martine Devis, Niki De Proft, Tim De Ridder, Wim Gerarts, Nathalie Vyt, Raadsleden
Chris Van den Bossche, Algemeen directeur
Verontschuldigd: Ana Lara Valdes, Raadslid

De gemeenteraad gaat voorwaardelijk akkoord met het Kerkenbeleidsplan Merchtem.

regelgeving

Gelet op het decreet over het lokaal bestuur, artikel 40 en 41;

Gelet op het decreet van 7 mei 2004 betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende erediensten, artikel 33/2;

Gelet op het Kerkenbeleidsplan Merchtem, ingediend door het centraal kerkbestuur op 15 april 2025;

Gelet op de goedkeuring van het Kerkenbeleidsplan Merchtem door het bisdom op 22 april 2025;

omschrijving/overwegende

Overwegende dat dat elke gemeente vanaf 1 januari 2025 een kerkenbeleidsplan moet hebben, een schriftelijk document dat de langetermijnvisie voor alle parochiekerken op het grondgebied van een gemeente bevat;

Overwegende dat het kerkenbeleidsplan minstens volgende onderdelen omvat:

  • een beschrijving van de betrokken kerken, met hun cultuurhistorische waarde, hun beschermingsstatuut en hun bouwfysische toestand.
  • informatie over de eigendomstoestand;
  • de situering van elke kerk in zijn ruimtelijke omgeving;
  • een beschrijving van het actuele gebruik en de actuele functie van de betrokken kerken;
  • een onderbouwde visie op het toekomstige gebruik en de toekomstige functie van de betrokken kerken, inclusief een plan van aanpak over de wijze waarop de toekomstige invulling (eredienst, valorisatie, medegebruik, neven- en herbestemming) kan worden gerealiseerd;

Overwegende dat het ingediende kerkenbeleidsplan aan deze voorwaarden voldoet;

Overwegende dat volgende grote investeringsdossiers voorzien worden in het kerkenbeleidsplan:

  • Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw-ter-Noodt, Merchtem: restauratie en onderhoud;
  • Parochiekerk Sint Stefanus Brussegem: verwijzing naar het inspectierapport Monumentenwacht (2014) B-43/20321/2014/B;
  • Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangen Peizegem: verwijzing naar het inspectierapport B-43/22177/2015/B – februari 2015;
  • Sint-Jan-Baptist, Ossel-Brussegem: de restauratiewerkzaamheden werden uitgevoerd vanaf begin mei 2019 tot september 2020;
  • Sint-Gudula Hamme: er zijn momenteel geen problemen en er zijn in de nabije toekomst ook geen investeringen voorzien;
  • Sint-Annakapel Brussegem: de werken in het kader van stabiliteit en vochtbestrijding zijn uitgevoerd;

Overwegende het gebruik van de kerkgebouwen naast de eredienst dat voorzien wordt in het kerkenbeleidsplan:

  • Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw-ter-Noodt, Merchtem: de kerkraad is positief voor het gebruik van het gebouw voor culturele manifestaties. Daarbij blijft het verzorgen van de eredienst de absolute prioriteit en de geplande culturele activiteit mag niet indruisen tegen het christelijk geloof uit eerbied voor de plaats waar het gebeuren plaatsvindt;
  • Parochiekerk Sint Stefanus Brussegem: de kerkraad, het bisdom, het centraal kerkbestuur en het gemeentebestuur hebben in overleg beslist dat deze kerk in aanmerking komt voor herbestemming;
  • Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangen Peizegem: gelet op het dalend aantal kerkgangers kan er gedacht worden aan een inperking van de oppervlakte die wordt benut voor de eredienst. Er zal dan ook worden bestudeerd welke maatschappelijk relevante invulling als nevenbestemming eventueel kan worden gegeven. Dergelijke nevenfunctie dient evenwel verzoenbaar te zijn met de liturgische functie van het kerkgebouw;
  • Sint-Jan-Baptist, Ossel-Brussegem: organiseren van concerten, openstellen van de kerk tijdens ‘open kerkendagen’, tentoonstellingen en infovergaderingen. De geplande activiteiten mogen niet indruisen tegen het geloof of zeden en dit uit eerbied voor de plaats waar het gebeuren plaatsvindt (valorisatie);
  • Sint-Gudula Hamme: de kerkraad, het bisdom, het centraal kerkbestuur en het gemeentebestuur hebben in overleg beslist dat deze kerk in aanmerking komt voor een herbestemming omwille van het beperkt pastoraal gebruik van de kerk. Aan het gemeentebestuur (als eigenaar van het gebouw) wordt gevraagd om voor deze kerk een voorstel van nieuwe bestemming te formuleren aan het bisdom. Als het bisdom geen bezwaar maakt, zal het overgaan tot het onttrekken van deze kerk aan de eredienst;
  • Sint-Annakapel Brussegem: openstelling van de kapel, iedere zondag vanaf 9.00 uur tot 16.00 uur;

Overwegende het overleg tussen centraal kerkbestuur, bisdom en gemeente dat aan dit plan is voorafgegaan;

Overwegende het voorstel van het centraal kerkbestuur om geen rekening te houden met de in het 'rood' weergegeven tekst voor de Sint-Stefanuskerk Brussegem - rubriek 2.2.2, zijnde: 'De kerk is beeldbepalend in het dorp en is opgenomen in het collectief geheugen van de Brussegemnaars. Deze kerk heeft door haar onafgebroken gebruik als ontmoetingsplaats een belangrijke sociale betekenis. De oorspronkelijke religieuse betekenis blijft bestaan. De nog bestaande religieuse invulling voor de katholieke eredienst garandeert de  continuïteit voor wat betreft gebruik. De kerk als gemeenschapsruimte heeft in die zin ook een culturele betekenis. De eventuele nevenbestemmingen worden dan ook in die richting gezocht.'

Publieke stemming
Aanwezig: Nathalie Hellinckx, Maarten Mast, Julie Asselman, David De Valck, Dirk Blomme, Steven Elpers, Reinhoud De Bosscher, Joris Verspecht, Lien Casier, Toon Luypaert, Toon Dours, Jean De Block, Stefaan Van Den Eynde, Lieven Stassijns, Luc Robberechts, Luc Vrijders, Michiel De Potter, Marieke Vrydag, Simon Graind'Orge, Martine Devis, Niki De Proft, Tim De Ridder, Wim Gerarts, Nathalie Vyt, Chris Van den Bossche
Voorstanders: Nathalie Hellinckx, Maarten Mast, Julie Asselman, David De Valck, Dirk Blomme, Steven Elpers, Reinhoud De Bosscher, Jean De Block, Stefaan Van Den Eynde, Lieven Stassijns, Martine Devis, Niki De Proft, Nathalie Vyt
Onthouders: Joris Verspecht, Lien Casier, Toon Luypaert, Toon Dours, Luc Robberechts, Luc Vrijders, Michiel De Potter, Marieke Vrydag, Simon Graind'Orge, Tim De Ridder, Wim Gerarts
Resultaat: Met 13 stemmen voor, 11 onthoudingen
besluit

Artikel 1

De in het 'rood' weergegeven tekst voor de Sint-Stefanuskerk Brussegem - rubriek 2.2.2 wordt niet goedgekeurd.

Artikel 2

De gemeenteraad keurt het kerkenbeleidsplan als bijlage bij dit besluit goed met volgende onderbouwde visie op het toekomstig gebruik en de toekomstige functie:

Deelgemeente Kerk(en kapel) Toekomstvisie
Hoofdgemeente Merchtem O.L.V. ter Noodt

Centrumkerk voor de pastorale zone
de Bron (Merchtem). Bestemd voor
de eredienst met valorisatie

Deelgemeente Brussegem Sint-Stefanus Herbestemming
Deelgemeente Peizegem O.L.V. Onbevlekt Ontvangen

Eredienst met valorisatie
Evaluatie na 3 jaar, met mogelijke herbestemming
Geen investeringen, enkel het uitvoeren van dringende instandhoudingswerken,
gefinancierd door de kerkfabriek

Deelgemeente Ossel Sint-Jan de Doper

Eredienst met valorisatie
Hoofdkerk voor de fuserende parochies Brussegem en Hamme met de parochie Ossel

Deelgemeente Hamme Sint-Gudula Herbestemming
Deelgemeente Brussegem Sint-Annakapel Eredienst met valorisatie


Artikel 3

Inzake investeringen zal het gemeentebestuur prioriteit hechten aan de nu reeds voorzien restauratie van Onze-Lieve-Vrouw-ter-Noodt Merchtem.

Artikel 4

De gemeenteraad engageert zich om na een periode van 3 jaar het Kerkenbeleidsplan Merchtem te herzien, en dit in overleg met het centraal kerkbestuur, het bisdom en het gemeentebestuur.